Vətəndaşların Mülk Problemi: Ölçülərin Müxtəlifliyi və Məhkəmə Prosesi
Son 20 ildə tikilən hündürmərtəbəli binalarda vətəndaşların aldıqları mənzillərin ölçülərini müqavilələrdəki göstəricilərlə uyğun gəlməməsi böyük narazılıqlara səbəb olub. Vətəndaşlar, tikinti şirkətləri ilə bağladıqları müqavilələrdə daha geniş sahə göstərilməsinə baxmayaraq, sonradan aldıqları mənzillərin çıxarışında bu sahələrin əhəmiyyətli dərəcədə azaldığını görürlər. Bu problem, tikinti şirkətləri ilə vətəndaşlar arasında çoxsaylı mübahisələrə və qalmaqallara yol açıb.
Baki-Sumqayit sossesinin 7-ci kilometrliyində yerləşən “Abşeron Gənclər Şəhəri”ndə yaşayan bir sakin də eyni narazılıqla məhkəməyə müraciət edib. Vətəndaş 2007-ci ildən “Akkord Sənaye Tikinti İnvestisiya Korporasiyası” ASC ilə bağladığı alqı-satqı müqaviləsinə əsaslanaraq, aldığı mənzilinin sahəsinin 69.5 kvadrat metri olduğunu bildirib. Hər kvadrat metr üçün 834 manat ödəyərək, ümumilikdə 58 min manata yaxın pul xərclədiyini qeyd edib. Lakin 22 iyun 2023-cü ildən mənzilinə çıxarış və texniki pasport alarkən, evinin ümumi sahəsinin 58 kvadrat metr olduğu məlumatını alıb. Vətəndaş, tikinti şirkətinin ona kəndi ölçüdən 11.5 kvadrat metr artıq göstərərək aldatdığını, nəticədə isə daha çox ödəniş etdiyini iddia edib.
Buna görə də, o, məhkəməyə müraciət edərək, artıq sahəyə görə 9591 manat ödəniləni geri qaytarmağı tələb edib. Qeyd edək ki, onun iddiası yalnız ölçülərin fərqli olması ilə bağlı olmayıb, həm də vətəndaşın hüquqlarının pozulması məsələsini də əhatə edib.
Cavabdeh olan tikinti şirkəti, vətəndaşın etirazlarına etiraz edərək, bu məsələnin daha geniş bir kontekstdə olduğunu vurğulayıb. Şirkət, mülkiyyət sahələrinin ölçülməsinin müxtəlif dövrlərdə fərqliliklər göstərdiyini ifadə edib. Bununla yanaşı, qeyd edib ki, hazırda mənzillərin sahələri, Səhərsalma və Arxitektura Komitəsinin Kollegiyasının 04 dekabr 2012-ci il tarixli qərarı ilə təsdiq edilmiş tikinti obyektlərinin sahələrinin hesablanması qaydaları əsasında hesablanır. "Akkord" tərəfindən satılan mənzillərin isə həmin qaydalar qüvvəyə minməmişdən əvvəl satıldığını bildiriblər. Bu səbəbdən də, "Akkord"un satışda göstərilən ölçülərlə dövlət reyestrindəki ölçülərin uyğun gəlmədiyinin səbəbinin bu olduğunu vurğulayıblar.
Məhkəmə, vətəndaşın şikayətini təmin etməyərək, tikinti şirkətinin haqlı olduğu qənaətinə gəlib. Məhkəmə qərarı, daşınmaz əmlak mübahisələrində belə halların tez-tez baş verdiyinə və vətəndaşların aldatılma riskinin varlığına işarə edir.
Bu cür məsələlər, təkcə bu konkret hadisə ilə bağlı deyil, geniş ölçüdə daşınmaz əmlak bazarında baş verən təzadlar üzərində də durmaqdadır. Vətəndaşların hüquqlarının qorunması və mülkiyyətin düzgün ölçülməsi qanunvericilik tərəfindən daha ciddi şəkildə tənzimlənməlidir. Həmçinin, müvafiq dövlət təşkilatları, sakinlərin əldə etdiyi mənzillərin reallaşdırılması zamanı daha diqqətli olmalı və müvafiq standartların tətbiqini təmin etməlidir.
