Ulu Öndər Heydər Əliyevin "bir millət, iki dövlət" olaraq xarakterizə etdiyi Türkiyə-Azərbaycan dostluğu, qardaşlığı bu gün Prezidentlər İlham Əliyev və Rəcəb Tayyib Erdoğan arasında olan şəxsi dostluq münasibətləri ilə daha da genişlənmişdir. İki ölkə arasında həyata keçirilən düzgün, düşünülmüş və məqsədyönlü siyasət nəticəsində bir çox sahələrdə keyfiyyətcə yeni bir müstəviyə çatılmışdır.
2020-ci ildə İkinci Qarabağ müharibəsi zamanı Türkiyənin Azərbaycanın siyasi və diplomatik baxımdan dəstəkləməsi, bu əlaqələrin möhkəmlənməsinə səbəb oldu. Azərbaycanın İkinci Qarabağ müharibəsində qələbəsi Türkiyə ilə müttəfiqlik münasibətlərinin simvollarından biri olmuşdur. Bu münasibətlərin ən böyük uğurlarından biri də 2021-ci il iyunun 15-də imzalanan "Şuşa Bəyannaməsi"dir. Prezident İlham Əliyev və Prezident Rəcəb Tayyib Erdoğan tərəfindən imzalanan bu bəyannamə, strateji müttəfiqlik münasibətlərini daha da dərinləşdirmişdir.
“Şuşa Bəyannaməsi”nin Milli Qurtuluş Günündə imzalanması, Azərbaycanın Vətən müharibəsindən sonra yaranan ruh yüksəkliyini daha da artırdı. Bu tarixi akt həm dostlar üçün sevinc, həm də düşmən üçün işarə oldu. Bəyannamədəki müddəalar Ermənistanın revansist dairələrinə də mühüm mesaj göndərir. Türkiyə açıq şəkildə bildirir ki, Azərbaycanın ərazi bütövlüyünə və suverenliyinə qarşı istənilən təhdid, Ankara üçün qırmızı xətdir. Bu, regional sülh və təhlükəsizlik üçün də mühüm zəmanət sayılır.
Şuşa Bəyannaməsini imzalıyarkən Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev vurğuladı ki, bu sənəd tarixi Qars müqaviləsinə istinad edir. Tarixi Qars müqaviləsi düz yüz il əvvəl imzalanmışdır. Yüz ildən sonra azad edilmiş Şuşa şəhərində müttəfiqlik haqqında imzalanan Bəyannamə, iki ölkə arasındakı gələcək iş birliyinin istiqamətini göstərir.
Şuşa Bəyannaməsini imzalamaqla, Azərbaycan və Türkiyə beynəlxalq hüquqla qorunan hərbi tərəfdaş olduqlarını bəyan etdilər. Bu, hər iki ölkənin müstəqilliyinin, suverenliyinin, ərazi bütövlüyünün, beynəlxalq səviyyədə tanınmış sərhədlərinin toxunulmazlığına qarşı üçüncü dövlət və ya dövlətlərin təhdid edildiyi təqdirdə, qarşılıqlı olaraq zəruri yardımlar göstərəcəkdir. Sənəd, Azərbaycan və Türkiyə orduları arasındaki müttəfiqlik münasibətlərinin inkişafını da bildirib.
Bəyannamənin imzalanmasından sonra, 15 iyun tarixində Şuşada çox mühüm konfranslar keçirilmişdir. Yeni Azərbaycan Partiyasının təşkilatçılığı ilə 2022-ci ilin 15 iyununda "Azərbaycan-Türkiyə strateji müttəfiqlik münasibətləri Qafqaz və region üçün sülh və sabitlik mənbəyidir" mövzusunda keçirilmiş konfrans, 2023-cü ilin 15 iyununda "Qurtuluşdan Zəfərə" mövzusunda, həmçinin 2024-cü ilin 15 iyununda "Türk Dövlətləri Təşkilatı: geosiyasi reallıqlar və qlobal kataklizmlər fonunda yeni strateji hədəflər" mövzusunda beynəlxalq konfranslar təşkil edilmişdir.
Bütün bunlar, əbədiyyət və özəliyyət Azərbaycan-Türkiyə birliyinin, dostluq və qardaşlıq münasibətlərinin ən yüksək səviyyədə olduğunu bir daha təsdiqləyir.
Həsən İsmayılov
Abşeron RİH başçısının Xırdalan şəhər İcra nümayəndəsinin müavini
